VCC a ERK/KRK

VCC zgodny z założeniami Europejskiej Ramy Kwalifikacji

foto-7_logoIdea Europejskiej Ramy Kwalifikacji (ERK) pojawiła się w 2004 roku. Sformułowana przez Komisję Europejską w październiku 2006 roku, formalnie przyjęta została przez Parlament Europejski w kwietniu 2008 roku. Europejska Rama KwalifikacjI to międzynarodowy układ odniesienia, który obejmuje wszystkie kwalifikacje i oparty jest całkowicie na efektach uczenia się. Celem ERK jest ułatwienie porównywania kwalifikacji zdobywanych w różnym czasie, miejscach i formach, dostosowanie kwalifikacji do potrzeb rynku pracy, wzrost mobilności pracowników, promowanie uczenia się przez całe życie. Europejska Rama Kwalifikacji pozwala na zintegrowanie efektów uczenia się uzyskiwanych w systemie edukacji ogólnej, wyższej oraz zawodowej – formalnej, nieformalnej i pozaformalnej. Założenia ERK zgodne są z metodologią certyfikacji VCC, której poddać się może każdy zainteresowany, bez względu na czas, miejsce czy formę zdobywania wiedzy.

Zgodnie z zaleceniem Parlamentu Europejskiego i Rady Europy z dnia 23 kwietnia 2008 roku w sprawie ustanowienia Europejskiej Ramy Kwalifikacji, przez słowo „kwalifikacje” rozumieć należy „formalny wynik procesu oceny i walidacji uzyskany w sytuacji, w której właściwy organ zgodnie z ustaloną procedurą stwierdził, że dana osoba osiągnęła efekty uczenia się zgodne z określonymi standardami”, gdzie formalny wynik oznacza, że w wyniku przeprowadzenia określonej procedury, dana osoba otrzymała dyplom, świadectwo, certyfikat.

Założenia te znajdują swe odzwierciedlenie w systemie VCC, gdzie proces kształcenia i certyfikacji w konkretnych zawodach i grupach kompetencji, budowany jest przez Ekspertów Zawodowych oraz Pracodawców, w oparciu o efekty uczenia się, które podlegają walidacji. Fundacja VCC, zgodnie z ustaloną procedurą stwierdza czy dana osoba osiągnęła założone efekty uczenia się, wraz z procentowym wskazaniem osiągniętego wyniku. Szczegółowa informacja o uzyskanym wyniku podawana jest w suplemencie do certyfikatu VCC.

Z kolei „kwalifikacje zawodowe” rozumiane są jako układ umiejętności, wiadomości i cech psychofizycznych, niezbędnych do wykonywania zadań zawodowych. Podejście takie znajduje odbicie w koncepcji standardu VCC, w którym proces certyfikacji poszerzony został o elementy kompetencji  społecznych, informatycznych i językowych.

W konsekwencji posiadacz certyfikatu VCC oznacza wykwalifikowanego pracownika, zarówno pod względem teoretycznym, jak i praktycznym, potrafiącego korzystać z możliwości, jakie daje wykorzystanie technologii informacyjnych w pracy zawodowej i porozumiewać się w językach obcych, używając fachowego słownictwa związanego z danym zawodem.

VCC wpisuje się w prace nad Polską Ramą Kwalifikacji

Prace nad przygotowaniem i wdrożeniem Polskiej Ramy Kwalifikacji trwają od 2006 r. 17 lutego 2010 r. do koordynacji projektu powołany został Międzyresortowy Zespół do spraw uczenia się przez całe życie, zaś monitoring zadań związanych z procesem tworzenia i wdrażania PRK prowadzi podzespół – Komitet Sterujący do spraw Krajowych Ram Kwalifikacji dla uczenia się przez całe życie (Komitet ds. KRK), któremu przewodniczy Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

Od lipca 2010 r. Instytut Badań Edukacyjnych realizuje w ramach kontynuacji prac nad PRK projekt systemowy „Opracowanie założeń merytorycznych i instytucjonalnych wdrażania Krajowych Ram Kwalifikacji oraz Krajowego Rejestru Kwalifikacji dla uczenia się przez całe życie”, w efekcie którego wypracowywany jest ostateczny projekt Polskiej Ramy Kwalifikacji oraz instytucji ds. rejestru kwalifikacji. W opublikowanym przez IBE raporcie „Od kompetencji do kwalifikacji − diagnoza rozwiązań i praktyk w zakresie walidowania efektów uczenia się”, zaprezentowane i ocenione zostały istniejące w Polsce systemy walidacji kompetencji oraz dobre praktyki z innych krajów europejskich, a wśród nich system VCC.

U podstaw prac nad Zintegrowanym Systemem Kwalifikacji w Polsce leży konieczność dostosowania istniejącego systemu kwalifikacji do potrzeb współczesnego rynku pracy po to, aby był on bardziej przejrzysty, spójny, elastyczny i przyjazny dla obywateli. Jednym z elementów takiego systemu są spójne i określone na poziomie krajowym procedury potwierdzania kompetencji  uzyskiwanych w różnych formach uczenia się. Podejście takie oznacza uznanie tych form za równorzędne z edukacją formalną i umożliwia budowanie mostów między nimi.

Cele te znajdują swoje odzwierciedlenie w idei VCC, która zakłada opracowanie modelu kształcenia i certyfikacji, który odpowiada na realne potrzeby pracodawców oraz umożliwia porównywanie kwalifikacji na globalnym rynku pracy. Jednocześnie elastyczność systemu VCC pozwala na tworzenie połączeń z systemem edukacji formalnej i umożliwia uzupełnianie szkolnych i uniwersyteckich programów kształcenia.

Fundacja VCC brała udział w pracach nad testowaniem systemu zgłaszania kwalifikacji do Zintegrowanego Rejestru Kwalifikacji, dzięki partnerstwu z WUP Kraków w projekcie „Budowa krajowego systemu kwalifikacji-pilotażowe wdrożenie krajowego systemu kwalifikacji oraz kampania informacyjna dotycząca jego funkcjonowania”, w którym opracowywała projekt kwalifikacji “Opiekun osób starszych”, testowała procedury zapewniania jakości poprzez audyty procedur instytucji certyfikujących. Raport ewaluacyjny dostępny tutaj.

15 stycznia 2016 roku weszła w życie Ustawa o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji, która określa:

  • zakres kwalifikacji włączonych do Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji oraz cele Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji;
  • Polską Ramę Kwalifikacji;
  • standardy opisywania kwalifikacji;
  • zasady przypisywania poziomów Polskiej Ramy Kwalifikacji do kwalifikacji;
  • zasady włączania kwalifikacji do Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji;
  • zasady włączania do Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji Sektorowych Ram Kwalifikacji;
  • wymogi dotyczące podmiotów przeprowadzających walidację i certyfikowanie oraz zasady uzyskiwania uprawnień do certyfikowania;
  • zasady zapewniania jakości walidacji i certyfikowania;
  • zasady nadzoru nad walidacją i certyfikowaniem;
  • Zintegrowany Rejestr Kwalifikacji;
  • koordynację funkcjonowania Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji.

Wraz z przyjęciem aktu prawnego rozpoczyna się w Polsce wdrożenie Krajowego Systemu Kwalifikacji, który zapewnia w szczególności:

  • jakość nadawanych kwalifikacji;
  • możliwość uznawania efektów uczenia się uzyskanych w edukacji pozaformalnej i poprzez nieformalne uczenie się;
  • możliwość etapowego gromadzenia osiągnięć oraz uznawania osiągnięć;
  • dostęp do informacji o kwalifikacjach możliwych do uzyskania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
  • możliwość porównania kwalifikacji uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z kwalifikacjami nadawanymi w innych państwach członkowskich UE.